Staroslovenski jezik

 Staroslovenski ili starocrkvenoslovenski jezik je prvi slovenski književni jezik. Za osnovicu tog jezika uzeti su elementi govora makedonskih Slovena iz okoline Soluna (iz 9. veka), koji su Ćirilo i Metodije još iz detinjstva poznavali.

 Taj dijalekat, kojem je bilo suđeno da postane osnova prvog književnog jezika Slovena, nažalost, kasnije je sasvim iščezao.

 Za razliku od običnog, svakodnevnog govora, taj književni jezik je nastao u procesu prevođenja raznih tekstova i bogoslužbenih knjiga sa grčkog, tada najbogatijeg i najrazvijenijeg književnog jezika.

 Tim visokorazvijenim književnim jezikom vekovima se pisalo, čitalo, pojalo, ali se njime nije govorilo. Kao i latinski u srednjem veku, on je bio čist književni jezik i razvijao se isključivo kao instrument kulture.

Umjetnost

 Umjetnost je posebna ljudska delatnost u kojoj čovekova moć oblikovanja uslovljava stvaranje smislenih tvorevina naročite vrednosti: umetnička dela.

 Umetnička dela sadrže bogata ljudska iskustva izražena na umetnički način, pomoću različitih umetničkih sredstava (reč, boja, ton, oblik i dr.). Umetnik (stvaralac) gradi svojevrsnu spoznaju stvarnosti - svet umetničkog dela.

 Primalac (čitalac, slušalac, gledalac) doživljava taj svet na sebi svojstven način.

 Umetnički doživljaj je spoj racionalnog i emocionalnog pri saznavanju umetničkog dela.

Književni rodovi - drama

 Drama je jedan od tri književna roda (druga dva su lirika i epika). Obuhvata sve vrste dramske književnosti: tragediju, komediju i dramu u užem smislu.

 Tragedija se razvila iz obreda posvećenih bogu Dionisu. Teoriju tragedije dao je Aristotel u svojoj Poetici utvrđujući njene opšte karakteristike:

-tragični junak (strada po volji bogova)
-tragična krivica
-tragični završetak i
-uzvišen stil

 Komedija je nastala iz zabavnog dela obreda posvećenih bogu Dionisu. S obzirom na različite mogućnosti korišćenja smešnog, deli se na više podvrsta:

-komedija karaktera
-društvena komedija
-komedija situacije
-komedija intrige i dr.

 Drama u užem smislu je vrsta dramske književnosti čiji je predmet događaj iz života u kome se mešaju tragično i komično.

 Posebne dramske vrste su: farsa, pastorala, maskerata, vodvilj, melodrama, opera, opereta i sl.